Sezona sadnje drveća na javnim zelenim površinama grada Pančeva traje neprekidno od novembra prošle godine sve do sada. Kako je zima dosad bila vrlo blaga, povoljni uslovi su omogućili sadnju velikog broja sadnica, pre svega drveća.Savetnica za prostorno planiranje u JKP-u „Zelenilo” Ženja Marinković za „Pančevac” objašnjava:
– Period sadnje ovih biljaka završava se početkom vegetacionog perioda, odnosno s nastupanjem proleća.

Čim drveće počne da lista ili cveta, to je znak da ga ne treba više vaditi iz zemlje i presađivati na drugo mesto.

Završetak perioda sadnje ne može se precizno kalendarski definisati jer zavisi od konkretnih vremenskih uslova, temperature i vlage, koji variraju u zavisnosti od godine, ali uopšteno možemo reći da je to period tokom marta. Postoje vrste koje cvetaju pre listanja, kao što su neke vrste šljiva, kajsija, badema, lešnika, javora i magnolija, dok većina drvenastih vrsta prvo olista, a zatim formira cvetove.

Odabir sadnica

Tehnologija proizvodnje biljnog materijala stalno napreduje, pa se danas na tržištu mogu naći drvenaste vrste usađene u velike saksije, što omogućava njihovu sadnju na stalno mesto tokom cele godine. Ovaj način proizvodnje je masovno u upotrebi u zemljama toplije klime, gde ne postoji bojazan od izmrzavanja korenovih žila tokom zimskog perioda. U tom smislu u Srbiji se može naći uvozni biljni materijal koji se koristi za sadnju tokom cele godine.

– Ipak, u našim uslovima najboljom se pokazala, u smislu prijema biljaka, jesenja sadnja, koja omogućava period adaptacije u kome ima dovoljno vlage, a biljka je u fazi mirovanja. Svakako, uticaj na odabir sadnica ima i cena, koja je za uvozni materijal često i do deset puta veća u odnosu na domaću proizvodnju. Procenat prijema sadnica posađenih tokom jeseni, a koje se neguju u prvoj godini nakon sadnje, u smislu intenzivnog zalivanja, iznosi oko 90 odsto – priča Ženja Marinković.

JKP „Zelenilo” je samo u prethodnoj, 2022. godini zasadilo preko 3.300 sadnica drveća na gradskim površinama, 1.000 sadnica u vetrozaštitnim pojasevima duž putnih pravaca na prilazima gradu, 300 sadnica u zelenom zaštitnom pojasu Topola i 270 sadnica u parku prirode Ponjavica. Biljni fond grada na ovaj način se održava i uvećava svake godine.

Savetnica za prostorno planiranje u JKP-u „Zelenilo” podseća na to da je tokom prošle godine završena rekonstrukcija Ulice cara Lazara celom dužinom, a da su u decembru završeni i radovi na uređenju javnih zelenih površina, koji podrazumevaju i sadnju.

Foto: Printscreen/TV Pančevo

Rekonstrukcije ulica predstavljaju dobru priliku za sveobuhvatno preuređenje zelenih površina, na kojima se postiže efekat ujednačenosti i sklada. Ženja Marinković dodaje:

– Radnici JKP-a „Zelenilo” i dalje su na terenu – mogu se videti u Ulici braće Jovanovića, gde koriste povoljne uslove da u postojećim drvoredima izvrše zamenu osušenih sadnica. Ovde su uslovi specifični, drveće se nalazi u otvorima u popločavanju, koji su, iako obezbeđeni betonskim raster pločama, izloženi konstantnom gaženju automobila. U ovakvim uslovima drveće teško opstaje, jer pod teretom vozila dolazi do sabijanja zemljišta, koje na taj način gubi svoju strukturu, smanjuje se količina vazduha u njemu i postaje slabo propusno za vodu. Sve to utiče na spor prirast drveća i oslabljenu otpornost prema patogenima, što na kraju dovodi do sušenja biljke. S ciljem zaštite drveća „Zelenilo” izrađuje i postavlja metalne korsete oko debla, dok u sadne jame polažemo perforirana gibljiva creva čiji se vrhovi ostavljaju iznad zemljišta, a služe da se biljka zalije direktno u zonu korena.

Milan Šupica

Najzastupljenije vrste prilikom sadnje su javori, jasenovi, lipe, platani, ukrasne forme voća i druge. Pri izboru vrsta za sadnju vodi se računa o tome da one budu pre svega izdržljive na uslove gradske sredine koji nisu povoljni za rast biljaka, da budu u što većoj meri domaće vrste, ali i da ispune neophodne estetske kriterijume.

Dva igrališta i trim-staza

Da podsetimo, tokom prošle godine JKP „Zelenilo” je sadržajima osvežilo Narodnu baštu, u kojoj su izgrađena dva nova dečja igrališta na oko 400 kvadratnih metara. Jedno igralište je podignuto u produžetku postojećeg: u neposrednoj blizini Kafe-galerije „Eko-paviljon”. Na njemu se nalazi jedanaest sprava namenjenih različitim uzrastima: deci od godinu i po dana do deset godina.
Sprave za najmlađe prostorno su odvojene od onih za decu starijeg uzrasta i nalaze se bliže pešačkoj stazi. Njima su namenjene njihalice, drvena kućica, klackalice, dok starija deca imaju komplekse s toboganima i penjalicama, ljuljaške, penjalicu – paukovu mrežu, kao i tablu-računaljku za decu predškolskog uzrasta.
Drugo igralište, manje po površini, nalazi se na mestu nekadašnjeg, bliže ogradi prema Medicinskoj školi. Na njemu je smešteno šest sprava namenjenih različitim uzrastima: njihalice, ljuljaške, klackalice i penjalica.
– Kako bi igrališta bila upotpunjena svim potrebnim sadržajima, postavljene su klupe, korpe za otpatke, pristupne staze i table sa osnovnim informacijama. Podloga za bezbednu dečju igru, u svrhu ublažavanja pada, izrađena je od ploča livene gume debljine 46 milimetara koje se postavljaju na prethodno pripremljenu betonsku podlogu. To znači da su igrališta podignuta prema bezbednosnim standardima – jasna je Ženja Marinković.
Takođe, tokom prošle godine izvršena je reparacija trim-staze u Narodnoj bašti, dužine 1.150 metara. Ova staza za trčanje je jedan od najviše korišćenih sadržaja u velikom parku, zbog čega je neophodno njeno redovno održavanje.
Za radove u najvećem gradskom parku ovde pomenute Grad Pančevo je u prošloj godini iz budžeta izdvojio deset miliona dinara.
(Pančevac/S. Trajković)