PANČEVAČKE KASARNE KROZ ISTORIJU Od drvenog utvrđenja do modernih objekata
Naš grad je od pamtiveka imao veliku ulogu u zveckanju oružjem – prvi su njime zveckali, a bogme i upotrebljavali ga, Turci i Austrijanci. Još su Turci 1626. godine osnovali pančevački garnizon, sa dve hiljade konjanika i isto toliko pešaka. Uzgred, u skladu s vojnom doktrinom, nicala je u Pančevu i vojna infrastruktura, pa je prvi fortifikacijski objekat u službi vojnih snaga, po svedočenju Evlije Čelebije, izgrađen davne 1660. godine – reč je o drvenoj tvrđavi u kojoj su boravili 50 vojnika i njihov komandant.
***
Od Velike kasarne, pa prema raskrsnici sa Ulicom Svetog Save protezao se zid, a na samom uglu bila je prizemna zgrada u kojoj se nalazila Komanda grada. U ovom objektu bio je smešten glavni štab komandanta, ali tu su bile i kancelarije, učionice, oficirska kantina i druge pomoćne prostorije. Nakon što se JNA odavde iselila, zgrada je korišćena kao zdravstvena ustanova – u njoj su neko vreme bili smešteni dispanzeri za mentalno zdravlje i za sportsku medicinu, pa zatim nekoliko godina Arhiv grada Pančeva. Srušena je u drugoj polovini sedamdesetih kako bi se izgradila robna kuća. Međutim, taj objekat nikada nije izgrađen, pa je ovaj prostor ubrzo postao parking, na kome su trgovci ogrevom prodavali robu. Decembra 2005. godine na tom mestu nikla je moderna velika samousluga „Maksi”.
Ruski sanatorijum – spratna zgrada podignuta je 1875. godine – nekada je bio sanitet austrougarske vojske, sve do kraja Prvog svetskog rata, da bi je vojne vlasti Kraljevine prepustile na korišćenje ruskim izbeglicama – zdravstvenim radnicima. Oni su u ovom objektu organizovali bolnicu za svoje sunarodnike koji su u velikom broju, bežeći od sovjetske revolucije, pristigli u Pančevo. Nakon ulaska trupa Crvene armije i jedinica NOB-a u Pančevo ova zgrada ponovo postaje klasična vojna bolnica. Adaptirana je 1974. godine, kada je dobila civilnu namenu – postala je sedište Doma omladine, nekoliko kulturno-umetničkih društava, ustanova i društvenih i omladinskih organizacija.
Pančevačka gradska pijaca je nekada bila vojna pista koja je služila za postrojavanje, objekti u kojima se prodaju sir i meso nekada su bili topovske šupe, a zgrada na ulasku u pijacu iz Nemanjine ulice je, zapravo, portirnica bivše kasarne. Pančevo je početkom dvadesetih godina postalo sedište Štaba Komande graničnih trupa za celu Kraljevinu i sedište Komande Vojnog okruga. Krajem te decenije civilni aerodrom u Gornjoj varoši postao je vojni i sredinom tridesetih podignuta je, danas sasvim zapuštena, zgrada Pilotske škole, u Ulici Stevana Šupljikca, prekoputa naselja Kotež 2.
Sada Pančevo ima dve kasarne, a to su: Vojna pošta 5000 na Kudeljarskom nasipu, današnja kasarna „Rastko Nemanjić” (sedište 72. specijalne brigade), i kasarna „Narodni heroj Stevica Jovanović” na Bavaništanskom putu. U okviru nje nalazi se Centar za obuku i usavršavanje podoficira „Narednik Milunka Savić”.
PROLEĆE, MUKA ZA ALERGIČARE: Dok mu se neki raduju, drugi pripremaju odbranu od polena i ambrozije!
