GAJI SE I U SRBIJI Ovu biljku zovu novo zlato, 10.000 evra po hektaru
Sezona lešnika je u punom jeku, a ljubitelji ove hranljive i popularne namirnice uskoro bi mogli da osete poskupljenja na tržištu.
Njihovo prisustvo u desertima, čokoladama i raznim proizvodima je neizbežno, ali klimatski izazovi i rastuća globalna potražnja sve više utiču na cene i dostupnost.
Cene lešnika na globalnom nivou porasle su za više od 30 odsto od početka godine. Strani mediji izveštavaju da je jedan od razloga hladan april u Turskoj, koji je oštetio brojne cvetove i značajno smanjio žetvu, što posebno pogađa proizvođače čokolade. Pored toga, cene kakaoa takođe rastu na duži rok, što dodatno utiče na konačnu cenu proizvoda u kojima se koriste lešnici.
Za poljoprivrednike koji postignu prinos od približno dve tone po hektaru, zarada može dostići 10.000 evra, a u izuzetno uspešnim godinama i više. Dug vek trajanja plantaža, koji može biti i do pola veka, čini lešnik veoma profitabilnom kulturom u voćarstvu, što potvrđuje sve veći broj novih plantaža u različitim regionima.
Foto: PixabayFoto: Pixabay
Proizvodnja u porastu
Globalna proizvodnja lešnika raste za oko 3 procenta godišnje, prema podacima Međunarodnog saveta za orašaste plodove i sušeno voće. U ukupnoj potrošnji orašastih plodova, lešnici su na petom mestu sa 11 procenata, iza badema (27 procenata), oraha (22 procenta), indijskog oraha (20 procenata) i pistaća (14 procenata).
U sezoni 2022/23, globalna žetva je dostigla 585.150 tona, što je najveći rezultat u poslednjih deset godina. Turska prednjači sa 71 procenat ukupne proizvodnje, dok Italija sledi sa oko 10 procenata. Uzgoj lešnika raste i u Sjedinjenim Američkim Državama i Čileu.
Kada je reč o Hrvatskoj, proizvodnja lešnika stalno raste. Prema podacima Agencije za poljoprivredna plaćanja, 2023. godine pod plantažama lešnika bilo je 7.933 hektara, dok je 2019. godine ova površina bila 5.549 hektara, piše AgroKlub. Najveći broj plantaža nalazi se u Osiječko-baranjskoj, Virovitičko-podravskoj i Bjelovarsko-bilogorskoj županiji, a većina njih je relativno mlada, stara do deset godina. Gajenje se često finansira kroz skoro 20 različitih subvencija, uključujući podsticaje za intenzivnu proizvodnju, organsku poljoprivredu i zatravljivanje trajnih zasada, piše Dnevno.hr
Podaci Državnog zavoda za statistiku pokazuju da je u Hrvatskoj 2021. godine proizvedeno 1.945 tona lešnika, a 2022. godine 2.589 tona, od čega većina potiče iz intenzivne proizvodnje, dok manji deo dolazi iz ekstenzivnih voćnjaka za sopstvene potrebe.
(Bizportal)
